Asgari ücret artışı kimleri etkiler, maaşlara etkisi ne olur?

Asgari ücret artışı sadece asgari ücretle çalışanın maaşlarını değiştirmiyor, artış pek çok kesimi de etkileyecek. Hem asgari ücret artışına göre maaşları artan 65 yaş aylığı yeni yaşlılık maaşı başta olmak üzere, engelli maaşı ve işsizlik maaşı alanların maaşları artacak. Çalışanların kıdem tazminatlarında da artış olacak. Stajyer ücretleri, rapor paraları isteğe bağlı sigorta primi ve GSS primi de zamdan etkilenecek. Milyonlarca kesimi etkileyecek asgari ücret zam oranı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 8506 TL olarak  açıklanmıştı.

Asgari ücretin hangi maaşlara etkisi olur?

İşsizlik maaşı

Asgari ücret artışı işsizlik maaşını da etkileyecek. İş Kanunu’na göre, çalışanın ortalama brüt kazancının yüzde 40’ı kadar işsizlik maaşı ödeniyor. En fazla işsizlik ödeneği ise aylık brüt asgari ücretin yüzde 80’ini geçemiyor. Mevcut olarak işsizlik maaşı en düşük 2 bin 568 lira, en yüksek de 5 bin 137 lira olarak ödeniyor. İşsizlik maaşından yüzde 0.00759 oranında da damga vergisi kesintisi yapılıyor. Açıklanacak 2023 asgari ücretine göre işsizlik maaşları da netleşmiş olacak

Yaşlılık maaşı

2023 yılı için belirlenecek asgari ücret, 65 yaş aylığı yani yaşlılık maaşına yapılacak zammı da değiştirecek. 2022 yılının başında 65 yaş aylığı 1296 TL olarak belirlenmiş, temmuz ayında yapılan ara zamla 1.684 TL’ye çıkmıştı. Yeni asgari ücret zammı ile birlikte 65 yaş aylığı da artacak.

İsteğe bağlı sigorta primleri

İsteğe bağlı sigortalılıkta ödenecek prim tutarını kişi kendi belirlese de primin üst ve alt sınırı var. En az brüt asgari ücretin yüzde 32’si, en çok da brüt asgari ücretin 7,5 katının yüzde 32’si kadar prim ödenebiliyor.2022’de isteğe bağlı sigorta primi en düşük 2 bin 81 lira iken en yüksek 15 bin 611 lira olmuştu. Bu rakamların da asgari ücrete gelecek zam oranında artacak.

Rapor ücretleri

Sigortalı bir çalışanın, hastalık, iş kazası, doğum gibi durumlarda Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yetkilendirilmiş olan sağlık kuruluşları veya hekim raporlarında yazan istirahat süresince geçici bir süre iş yapamaması durumunda verilen geçici iş göremezlik raporunda işe gidemedikleri süre için Sosyal Güvenlik Kurumunun kişiye ödediği rapor paraları bulunuyor. Asgari ücretliler 2022 yılı için ayakta tedavide günlük 144.5 lira, yatarak tedavide de 108.42 lira günlük rapor parası alıyordu. 2023 yılı için asgari ücrete gelecek zam oranı kadar bu tutarlar da artacak.

Kıdem tazminatı

Asgari ücretli bir çalışan 1 yıllık çalışmasının karşılığında 6.471,00 TL lira kıdem tazminatı hak ediyordu. Yeni asgari ücretle birlikte bu tutar da yükselecek.

GSS primleri

Genel Sağlık Sigortası (GSS) primleri de 2023 yılında asgari ücret zammı kadar artıyor. Geliri brüt asgari ücretin 3’te birinin altında olan kişilerin primlerini devlet karşılıyor. Geliri bunun üzerinde olanlar ise primlerini kendisi ödüyor. SGK, 2022’de Genel Sağlık Sigortası (GSS) primini aylık 150,12 lira olarak belirlemişti. Temmuz ayında asgari ücrete gelen ara zamla birlikte yeni GSS primi 195 lira oldu. 2023 asgari ücret zammı ile birlikte GSS primleri de artacak.

Askerlik ve doğum borçlanması primleri

EYT ile birlikte gündemde olan askerlik ve doğum borçlanmaları da 2023 asgari ücret artışından etkilenecek. Emekli olmak isteyen ancak prim gün sayısı yeterli olmayanlar için tanınan doğum ve askerlik borçlanması tutarı da asgari ücret zammı kadar artacak. Mevcut olarak en düşük günlük prim 69 Lira, en yüksek prim ise 517 liraya çıkmıştı. 2023 asgari ücretle birlikte bu rakamlarda da artış olacak. EYT emeklilik için prim gün sayısı noksan olanlar borçlanma yaparak eksik günlerini tamamlayabiliyor. Sosyal güvenlik uzmanları EYT için askerlik ve doğum borçlanması yapmak isteyenlerin zamdan etkilenmemeleri için yeni yıldan önce yapmaları konusunda uyarıyor.